Σε εξέλιξη
Επιβλέπων: Χατζηδήμου Κωνσταντίνος
Οι Έλληνες/ίδες μαθητές/τριες με ρόμικη καταγωγή εμφανίζουν γλωσσική και πολιτισμική ετερογένεια και παρατηρείται πως βιώνουν εκπαιδευτικό αποκλεισμό και συνακόλουθα σχολική αποτυχία σε επίπεδο ολοκλήρωσης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, καθώς και συνέχειας των σπουδών μετά το Γυμνάσιο, ενώ εμφανίζουν και χαμηλών επιδόσεις, σύμφωνα με παλαιότερα και πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα. Η παράκαμψη του σχολείου, η μη τακτική φοίτηση, οι χαμηλές προσδοκίες των εκπαιδευτικών, αλλά και της οικογένειας, η χρήση δύο γλωσσών στην ενδο-οικογενειακή επικοινωνία και την επικοινωνία με συνομηλίκους, η περιορισμένη γλωσσική ικανότητα στην ελληνική γλώσσα πριν από τη φοίτηση στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο, αλλά και αναποτελεσματικές διδακτικές πρακτικές στο σχολείο αναφέρονται στη σχετική βιβλιογραφία ως αίτια της σχολικής αποτυχίας των μαθητών/τριών της συγκεκριμένης ομάδας. Ειδικότερα, στο πλαίσιο ενός εθνοτικού λόγου στο πεδίο των Επιστημών της Αγωγής για τον μαθητικό πληθυσμό με ρόμικη καταγωγή, ο αποκλεισμός και η περιχαράκωση των μαθητών/τριών ερμηνεύονται αυθαίρετα ως πολιτισμική επιλογή των ίδιων των ατόμων που βρίσκονται στο περιθώριο, καθώς οι κοινωνικές, γλωσσικές και πολιτισμικές τους ιδιαιτερότητες παρουσιάζονται ως διαχρονική «κουλτούρα» ή ως μη μεταβαλλόμενος «χαρακτήρας» των Τσιγγάνων. Πρόσφατες εμπειρικές έρευνες όμως διαπιστώνουν τις ευθύνες που φέρει και το ίδιο το σχολείο για τις χαμηλές σχολικές επιδόσεις των συγκεκριμένων μαθητών/τριών, ειδικά όσον αφορά πρακτικές διάκρισης ή περιθωριοποίησης που μπορεί να ακολουθούνται από εκπαιδευτικούς απέναντι σε μαθητές/τριες της συγκεκριμένης ομάδας κατά τη διάρκεια της διδακτικής/μαθησιακής διαδικασίας. Ωστόσο, οι έρευνες που έχουν εκπονηθεί γύρω από τη γλωσσική επάρκεια των συγκεκριμένων μαθητών/τριών, τόσο ως προς τη διερεύνηση των παραγόντων βελτίωσης ή παρεμπόδισης της γλωσσικής ικανότητας όσο και σε σχέση με την ανάπτυξη στρατηγικών ή θετικών πρακτικών που στοχεύουν στην ενίσχυση της γλωσσικής μάθησης , και ειδικότερα της λεξιλογικής επάρκειας, είναι περιορισμένες. Ειδικά ως προς τη λεξιλογική ικανότητα απουσιάζουν έρευνες οι οποίες να δίνουν έμφαση στο εύρος του λεξιλογίου και στα προβλήματα στη χρήση του σε συγκεκριμένες επικοινωνιακές περιστάσεις, όχι μόνο ως προς την επίσημη γλώσσα του σχολείου (Ελληνική), αλλά και ως προς τη δεύτερη ξένη γλώσσα, πεδίο στο οποίο επιδιώκει να συνεισφέρει η προτεινόμενη έρευνα.
Ολοκληρωμένες
Επιβλέπουσα: Παπαδοπούλου Χάρις-Όλγα
Η διδασκαλία σε μικτά τμήματα αποτελεί μια καθημερινότητα, την οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι εκπαιδευτικοί της Γερμανικής. Υπάρχουν ελάχιστες έρευνες στον ελλαδικό χώρο, οι περισσότερες από τις οποίες, μάλιστα, εξετάζουν το φαινόμενο σε γενικότερο πλαίσιο ή εστιάζουν σε μία συγκεκριμένη παράμετρο ετερογένειας, όπως οι μαθησιακές δυσκολίες.
Βασικός στόχος της παρούσας έρευνας είναι να καταγράψει με συστηματικό τρόπο την ποικιλομορφία που υπάρχει στην τάξη της γερμανικής γλώσσας και να εντοπίσει ποιοι είναι οι τρόποι που επιλέγουν οι εκπαιδευτικοί, για να διαχειριστούν την ανομοιογενή τάξη. Αντικείμενο της έρευνας αποτελεί η ετερογένεια σε όλες τις εκφάνσεις της (μαθησιακή ετοιμότητα, μαθητές με εξαιρετικά ταλέντα, μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, μετανάστες, κ.λπ.).
Οι επί μέρους στόχοι της έρευνας είναι: (α) Η καταγραφή των διαφορετικών υποπεριπτώσεων που αποκλίνουν από τον τυπικό μαθητή στο πλαίσιο της τάξης της Γερμανικής ως Β΄ ξένης γλώσσας και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια) σε πανελλαδικό επίπεδο. (β) Με ποιους τρόπους, τεχνικές, τροποποιήσεις στη διδασκαλία αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί τη διαφορετικότητα στο πλαίσιο της τάξης; Θεωρούν ότι είναι αποτελεσματικός ο τρόπος αντιμετώπισης της ετερογένειας;
Λέξεις – κλειδιά: ετερογένεια, διδασκαλία της Γερμανικής ως Β΄ ξένης γλώσσας, μαθησιακές δυσκολίες, διαπολιτισμική εκπαίδευση, μαθητές με εξαιρετική επίδοση
